Birleşmiş Milletler Mülteciler Komiseri’ni çağırarak böyle bir yanlışlığın nasıl yapılabildiğini sordum. Muhatabım çantasından, Dışişleri Bakanlığı’na ait bir yazı çıkararak bana gösterdi. Yazıda, Irak’taki Türkmen sayısı 150 bin olarak bildirilmişti. Hayatım boyunca bu kadar mahcup olduğumu ve üzüldüğümü hatırlamıyorum. Özür dileyerek, ‘Herhalde bir sıfırını sehven eksik yazmışlardır’ dedim.
Bu anekdot, Türkiye’nin, sınırları dışında kalan soydaşlarını nasıl ihmal ettiğinin açık bir delilidir.
***
On senedir yazıp çiziyorum: Türkiye, hudutları dışında yaşayan Türkleri, bilhassa Osmanlı tebaası soydaşlarını bilmek ve onların haklarını sonuna kadar savunmak zorundadır. Ne yazık ki son yüzyıllık dönemde bu hep ihmal edilmiş ve bin yıllık Türkmen yurtları kendi kaderlerine terk edilmiştir.
Cumhuriyet döneminde takip edilen yanlış ve pasif dış politika yüzünden, bırakınız bu canlarımızla ilgilenmeyi, sayıları bile unutturulmuştur. Yurtdışındaki Türklerden bahsetmenin suç sayıldığı o karanlık devir yüzünden, devlet kuruluşlarımız, hariciyemiz ve silâhlı kuvvetlerimiz, soydaşlarımıza yapılan zulümden haberdar dahi olmamıştır.
Bugün Ortadoğu’da 10 milyondan fazla Türk/ Türkmen yaşamaktadır. Irak Türkmenlerinin sayısı, -peşmerge zulmü ve savaşa rağmen- 3 milyon 200 bindir. Suriye Türkmenleri, nüfusun yaklaşık yüzde 20’sini teşkil eder ve 3.5 milyondur. Ayrıca, Türkmen asıllı Arapların sayısı da 3 milyonun üstündedir. Türkler, Suriye’de Araplardan sonra ikinci büyük etnik gruptur. Kürtlerin sayısı 2 milyon civarındadır. Nusayri nüfusu ise 1 milyon 700 bini geçmez.
***
Geçen yazımda da belirttiğim gibi Halep bir Türkmen şehridir. Hâlen Halep nüfusunun yarıdan fazlası Türk’tür veya Türk asıllı Sünnî-Hanefi Araplar’dan meydana gelir. Türklerin en fazla bulunduğu Halep’te Türklüğünü açıkça ilân eden 975 bin kişi yaşamaktadır.
Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin (ORSAM) tespitlerine göre; Halep, Anadolu’dan önce Türkleşen bir şehir olmuştur. 1906’da yayınlanmış Halep Vilâyeti Salnamesi’nde yer alan Türkçe mahalle isimleri şunlardır: Hamidiye, Aziziye, Selimiye, Akyol, Altunboğaz, Oğulbey, Badırcık, Balıbulgur, Tatarlar, Karaman, Çukurcuk, Çukurkastel, Hamzakoy, Hensebil, Haraphan, Şakirağa, Şahinbey, Saçlıhan, Farfara, Kazasker, Kilise, Küçükkilise, Mahmutbey, Müstadembey, Harundere, Almacı.
Bugün şehir merkezinde Hüllük, Kadıasker, Hayderiyye ve Eşrefiyye önemli Türkmen mahalleleridir. Ayrıca Halep bölgesinde toplam 145 Türkmen köyü mevcuttur.
Türkiye Türkleri’nin yüzde 80’lik kısmı Halep üzerinden Türkiye’ye girmiş ve Anadolu’ya yayılmışlardır.
***
31 Temmuz tarihli Milliyet Gazetesi’nde Fikret Bila’nın Dışişleri Bakanı Davutoğlu ile röportajını okurken beynimden vurulmuşa döndüm. Davutoğlu, ‘Halep nüfusunun yüzde 80’i Sünnî Arap, yüzde 10’u Kürt, kalanı Hıristiyan vb. unsurlar’ diyor. Fikret Bila’yı aradım; bana Bakan’ın Türkmenlerden de bahsetmiş olabileceğini söyledi.
Ben de Davutoğlu’nun yüzde ’80’i Sünnî Arap ve Türkmen’ dediğini ümit ediyorum. Kalan yüzde 10’luk ‘vb. unsurlar’ arasında Türkmenleri kastettiğini zannetmiyorum.
Davutoğlu ile Suriye ve Türkmen meselesini daha önce de defaatle görüştük. Kendisi de Taşkentli bir Türkmen/ Yörük olan Ahmet Davutoğlu’nun Türkmenleri unutmuş olmasını havsalam almıyor.
Bu konuda Davutoğlu’nun âcilen açıklama yapmasını bekliyoruz.
Eskişehir Türk Ocağı
