ATATÜRK VE TÜRK DÜNYASI
“Atatürk ve Türk Dünyası” konulu bu haftaki Perşembe SohbetimizdeHacı Bayram Veli Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ü.Gülsüm POLAT yer aldı. Sayın POLAT konuşmasında özetle; “Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatının 86. Yılında onu ve düşünce dünyasını anlamak için daha farklı bakış açılarıyla içinden geçtikleri süreçlere bakılması gerekmektedir. Osmanlı Devleti’nin sonunu getiren büyük savaşlar ve daralan sınırlar Mustafa Kemal Paşa’nın ve onun gibi diğer “Son Osmanlı Kuşağı”nın zihni dünyasını etkilemiştir. Bilindiği üzere Osmanlı Devleti’nin son yüzyılında görülen modernleşme çabaları, milliyetçilik şuurunun ve Türk toplumunda uyanmasına etki etmiştir. Atatürk imparatorluğun geniş coğrafyasında pek çok askeri görevde bulunmuş ve bu geçişe bizzat tanıklık etmiştir.
Türklük bilincinde Türk milliyetçiliğinde Rus coğrafyasında neşet etmiş Türk aydınları ile Mustafa Kemal Paşa’nın iletişimi Tük dünyasına olan bakış açısında da etkili olmuştur. Yusuf Akçura, Ahmet Ağaoğlu, Hüseyinzade Ali gibi isimler Cumhuriyetin kuruluşunda aktif olarak katılmışlardır. Cumhuriyet’in ilk yıllarında Sovyetler Birliği ile ilişkilerin sürdürülmesinde de önemli rol oynayan bu kişilere önem atfedilmiş, Cumhuriyetin kurumlarına katkılar sağlamışlardır. Tarih, Kültür, Dil çalışmalarında Yusuf Akçura, Sadri Maksudi Arsal, Hüseyinzade Ali gibi isimler önemli katkılar sunmuştur. Türklüğe ve Türkçülüğe hizmet etmek Türkiye Türklüğüne hizmet etmekle eş görülmüştür. Bu süreçler içerisinde bazı iniş çıkışlar da yaşanmıştır. Türk Ocağı’nın 1927’de önce parti denetimine alınması ve ardından da 1931’de kapatılmasında Sovyetler Birliği’ndeki Türk halkları ile olan ilişkiler de etkili olmuştur. Buna rağmen bu camiadan isimlere Atatürk’ün son derece kıymet verdiği anlaşılmaktadır. Mehmet Emin Resulzade’nin Mustafa Kemal Paşa’nın Cumhurbaşkanlığı döneminde Türkiye’de geçen yaşamında Azerbaycan Cumhuriyeti: Keyfiyeti, Teşekkülü ve Şimdiki Vaziyyeti adlı eserinde Atatürk’ü “Kurtulan Doğu’nun Sembolü” olarak adlandırdığı görülmektedir. Bu eseri okuduğu anlaşılan Mustafa Kemal Paşa’nın da üzerine aldığı notlarda onun da Resülzade’ye saygı duyduğu ve değer verdiği anlaşılmaktadır. “ dedi. Soru ve cevaplardan sonra Ocak Başkan Vekilimiz Prof. Dr. Mehmet TOPAL konuşmacıya ŞÜKRAN BERATI takdim etti.
https://www.youtube.com/watch?v=NXZ9JFqrZNw&ab_channel=ESK%C4%B0%C5%9EEH%C4%B0RT%C3%9CRKOCA%C4%9EI
