Eskişehir Türk Ocağı’nda 1988 yılından bugüne devam eden “Perşembe Sohbetleri” programının bu haftaki konuğu Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi ve aynı zamanda ESOGÜ ATAM Müdürü Doç. Dr. Volkan MARTTİN idi.
Cumhuriyet’i kuran “Kutlu Ocak”, Türk Ocağı, 100’üncü yılında olduğu gibi 101’inci yıl dönümünde de Cumhuriyet’e dair etkinlikler düzenlemeye devam ediyor. Cumhuriyet Bayramı’na yaklaştığımız bu günlerde Eskişehir Türk Ocağı, günün anlamına binaen tarihi bir konuşmaya ev sahipliği yaptı.
Doç. Dr. Volkan MARTTİN, konuşmasına Türkiye’de yaşanan menfur terör olayında hayatlarını kaybeden şehitleri ve tedavi görmekte olan yaralıları anarak başladı. Konuşmasını tarihsel süreci tanımlayarak sürdürdü. Doç. Dr. MARTTİN, Türklüğe ve İslâm’a yönelmiş hayâsızca saldırılar karşısında yıllarca süren boğuşmanın ardından kazanılan Büyük Türk Zaferi’nin Cumhuriyet’i hazırlayan en önemli etken olduğunu söyledi. Özellikle 23 Nisan 1920’de açılan Birinci Meclis’in bir halaskar yani kurtarıcı meclis olduğunu, 11 Ağustos 1923’te toplanan İkinci Meclis’in ise “devletin nazımı” yani yeni devletin düzenini kurduğunu dile getiren Sn. MARTTİN, özellikle 29 Ekim 1923’e kadarki süreci masaya yatırdı.
Doç. Dr. Volkan MARTTİN, Cumhuriyet’i kabul eden Meclisin birbirinden çok farklı konulara eğildiğini anlattı. Asayişin sağlanması, Lozan Antlaşması, mevzuatta yapılan düzenlemeler, Türkçe’ye verilen önem, Meclis’in itibarının korunması, Ankara’nın başkent olması, memleketin imarı için çabalar, yetim çocukların durumlarının iyileştirilmesi çalışmaları gibi çok çeşitli konularda görüşmelerin yapıldığı TBMM’nin işleyişinin daha sağlıklı yürütülebilmesi için 1921 Anayasasında bir değişiklik yapılmasının zamanı geldiğinde Cumhuriyet’in bu sayede ilan edildiğine vurgu yaptı.
Doç. Dr. MARTTİN, Millî Mücadele’nin irade-i millîyeye, yani halkın iradesine, dayanılarak yürütüldüğünü söyledi. Aslında Amasya Tamimi’nde, Erzurum ve Sivas Kongresi kararlarında olduğu gibi Millî Mücadele’nin hemen hemen her siyasi belgesinde açıkça ifade edilen milletin isteğinin ve halk idaresinin Ankara’da TBMM’nin açılmasıyla gerçek manada vücut bulduğunu dile getirdi.
29 Ekim 1923 günü “Yaşasın Cumhuriyet!” nidalarıyla, 101 pare top atışıyla kutlanan anayasa değişikliğinin aslında 23 Nisan 1920’de doğan çocuğun adının verilmesi olduğunu belirten Doç. Dr. Volkan MARTTİN, sözlerini başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran ve bizlere emanet edenleri rahmet ve minnetle yâd ederek sonlandırdı.
Eskişehir Türk Ocağı Başkan Vekili Prof. Dr. Mehmet TOPAL’ın konuşmacıya berat takdimi ile gelecek haftanın etkinliğinin duyurusunun ardından program tamamlandı. https://www.youtube.com/watch?v=8mm0prHHI54&ab_channel=ESK%C4%B0%C5%9EEH%C4%B0RT%C3%9CRKOCA%C4%9EI
