Bugün nüfusu tam ne kadar, azalma devam ediyor mu, nüfusun kompozisyonu nasıl, ülkede tam olarak kaç milliyet mevcut ve bunlar nerelerde yaşıyorlar, nüfusun diğer özellikleri nasıl, gibi sorular cevap bekliyor. Esasen Çarlık Rusya’sı ve bunun yerini alan Sovyetler Birliği’nde nüfus sayımları düzenli olarak yapılıyordu. İlk sayım Çarlık zamanında 1722 yılında yapılmış ve sonuç 14 milyon olarak çıkmıştı. 1858 yılındaki sayımda nüfus 129 milyona çıkmıştı. Bunun da aşikar sebebi, Rus yayılmacılığı sonucu yeni ülke ve bölgelerin Rusya’ya ilhakıydı elbette. O zaman Rusya’nın kendi öz nüfusu sadece 66 milyondu.
Sovyetler Birliği döneminde 1939 yılında yapılan sayımda toplam Sovyet nüfusu 191 milyon kadar çıkmıştı. O zaman da Rusya’nın nüfusu 109 milyon civarındaydı. 1970 yılındaki sayımda ise Sovyet nüfusu 214, Rusya’nın nüfusu ise 130 milyon olarak sayılmıştı.
1989 yılında yapılan son Sovyet sayımı sonuçları ise şöyleydi: Toplam 286 milyon; Rusya ise 147 milyondu.
Tarih içindeki son dönem seyre bakıldığında Rusya’nın öz nüfusunun 130-140 arası bir seyir içinde olduğu söylenebilir. 1989’daki 147 milyon ise azami bir sayı; bunun 140’lar civarına düştüğü ise hemen hemen kesin sayılır. Nitekim, 15 gün önce başlayan ve bugün sona erecek sayımda aşağı yukarı bu sayının çıkabileceği yönünde tahminler yapılıyor.
Sayımı yapan Rusya Federal İstatistik Kurumu Rosstat’a göre, bugünkü nüfus 141,9 milyon civarında bulunuyor. Sayım, Rosstat Başkanı Aleksandır Surinov’un da işaret ettiği ülkenin gerçek nüfusu hakkında en optimum veri tabanının tespit edilebileceği en uygun metot. “…Biz sayımı sırf âdet yerini bulsun diye yapmıyoruz. Rusya Federasyonu’nda insanımızın sayısını belirleyebilecek başka hiçbir bilgi kaynağı yok. Sayımdan başka kaynak yok.” şeklinde konuşan Surinov, sayımın yapılmasının şart olduğunu söylüyor ve şöyle ekliyor: “Sayım sadece ‘biz kaç kişiyiz’ sorusuna cevap vermeyecek; aynı zamanda ‘biz kimiz’ sorusuna da cevap verecek.”
Surinov’un sözlerinden ve başka kaynaklardan hareketle şu söylenebilir: Rusya’nın nüfusu sayı olarak aşağı yukarı belli; nüfus 140 milyon civarında; ki bunun yaklaşık yüzde 80’i Rus asıllı nüfus; geriye kalan yüzde 20 ise Rus olmayan nüfus. Bu nüfus ise kimlerden tam olarak meydana geliyor, tam ve kesin bir şey söylemek pek mümkün değil. Nitekim, bu sayım başka soruların yanı sıra en çok bu soruya cevap arıyor bize göre; zira 2002 sayımında ülkede o zamana kadar adı duyulmayan yeni milliyetler, yeni gruplar keşfedilmişti. Bugün Rosstat, sayımda vatandaşlara milliyet konusunda 1.840 tercih sunuyor, bunlardan hangisine ait olunduğunu soruyor.
Bu sayımda ülkenin önemli azınlıklarının mevcut nüfusları da elbette ortaya çıkacak. Tatarların, Başkurtların ve özelikle Kafkas nüfusun dağılımı bu çerçevede önemli olacak.
Bunların yanı sıra bu sayımda nüfusla ilgili cinsiyet, evlilik durumu, ekonomik durumu, gelir düzeyi, yaş, mesken sayısı ve özellikleri, dil gibi sorularının yer aldığı 25 maddelik anket sayesinde bugün Rusya’nın pek çok önemli hususu ortaya çıkabilecek.
Rosstat, son sayımın ilk ön sonuçlarını 2011 Nisan ayında açıklamayı planlıyor. Nihai sonuçlar ise 2012 sonlarına doğru ilan edilecek. Rosstat, ilk defa resmî internet sitesinde sayımla ilgili olarak herkese açık bir mikro veri tabanı yayımlayacak.
Sayım sonuçları Rusya’nın en önemli milli güç unsurlarından birisi olan nüfus sayısı, yapısı ve dağılımı konusunda önemli bilgi ve sonuçları ortaya koyacak. Rusya ile ilgilenenler, politika belirleyenler, izleyenler, bu ülke ile ilgili planlar yapanlar bu sayımı mutlaka dikkate almalı ve mümkün olduğunca ilgili verileri elde etmeli ve değerlendirmeliler.
Sayım hem nüfusu sayacak ve hem de bu nüfusun mahiyetini gösterecek…
